Derne’yi ikiye bölen vadi, “Daniel” fırtınasının neden olduğu yağmur sularıyla doldu ve su seviyesi eşi benzeri görülmemiş bir şekilde yükselerek vadideki suyu tutan en önemli iki baraj üzerinde muazzam bir baskı oluşturdu ve sel suları barajların çökmesine neden oldu.
Libya’nın doğusundaki Bingazi, Beyda, Merc, Suse gibi şehirlerde 10 Eylül’de meydana gelen sel felaketinde Derne kenti en çok hasara ve en çok can kaybına maruz kaldı.
DANIEL FIRTINASI NEDİR?
4 Eylül 2023 tarihinde alçak basınç sistemi şeklinde oluşan fırtına, yoğun su baskınlarıyla Yunanistan, Türkiye ve Bulgaristan’ı etkiledi
Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Levent Kurnaz “Bu, Yunanistan’da gördüğümüz ve 300-400 milimetre yağış kaydedilen fırtınaydı. Daha sonra kuzeye doğru yöneldi. Çanakkale ile İstanbul’daki bütün sel baskınları da bu fırtınanın dış kollarıyla ilgiliydi.” dedi.
“DANIEL” FIRTINASINDA EN BÜYÜK KAYIP NEDEN DERNE’DE YAŞANDI?
Libya’nın liman kenti Derne’yi vuran yıkıcı sel felaketinde 5 binden fazla insan hayatını kaybettiği tespit edilmiş durumda. Binlercesinin kayıp olduğu biliniyor.
Tsunami benzeri dev bir sel suyu şehrin denize doğru mahallelerini yerle bir ederken yüzlerce kişiyi de denize sürükledi.
Libyalı tarihçi Ferac Davud ed-Dernavi, Derne’nin yarısının vadinin alt tarafında kalması nedeniyle kentteki maddi zararın ve ölümlerin çok olduğunu belirtti.
BBC Türkçe^’de yer alan habere göre; Derne Vadisi Nehri, Libya’nın iç bölgelerindeki dağlardan uzanarak, Derna şehrinin içinden geçerek Akdeniz’e doğru dökülüyor.
Yılın büyük bölümünde bölge kurak olan bu nehir, olağanüstü yağışla taştı ve üzerindeki iki baraj ile köprüleri yıkarak kente aktı.
Yerel yetkililerin evlerinde kalma talimatı verdiği kent sakinleri, mahalleler sular altında kalmadan önce büyük bir patlama duyduklarını anlatıyor.
Profesör Stephens, başlangıçta suyu tutan barajların yıkılmasıyla, biriken suyun dev bir sele dönüştüğünü söylüyor.
“Sel sularına karışan enkaz, yıkıcı gücü artırmış olabilir” diyor.
Uzmanlar barajların yıkılmasına, aşırı yağışların mı yoksa barajların yapısının mı neden olduğunu söyleyebilmek için henüz erken olduğunu söylüyor.
Yapılan ilk gözlemler, yıkılan barajların beton kadar dayanıklı olmayan, sıkıştırılmış toprak veya kayalarla inşa edildiğini gösteriyor.
DANIEL FIRTINASI TÜRKİYE’YE GELECEK Mİ?
Binlerce kişinin hayatını kaybetmesine neden olan fırtınanın günler öncesinden beklendiğini belirten Kurnaz, fırtınanın, önce Akdeniz’in ortasında, Malta civarlarında döndüğünü, ardından Libya’ya ulaştığını anlattı.
Daniel fırtınasının Libya’ya ulaşmadan önce biraz daha doğuda hareket ederek Kıbrıs üzerinden Türkiye’nin güney sahillerini ya da Kıbrıs’ı teğet geçerek Antalya’yı vurma riskinin söz konusu olmadığını vurgulayan Kurnaz, bu gibi tahminlerin günler öncesinden çürütüldüğünü aktardı.
DANIEL FIRTINASI NEDENİYLE KAÇ KİŞİ HAYATINI KAYBETTİ?
Hükümetin sağlık bakanı Othman Abduljalil, yalnızca Derne’de 6.000 kişinin kaybolduğunu söyledi. Morglar dolarken şehirdeki hastaneler çalışamaz hale geldi, cesetler şehrin ana meydanına yerleştirildi ve 11 Eylül’de ölenlerin çoğu toplu mezarlara gömüldü.
Fırtınanın ilk günlerinde Kırklareli’de yaşanan selde 5 kişi hayatını kaybederken, İstanbul’un Başakşehir ve Küçükçekmece ilçelerinde de 2 kişi hayatını kaybetti.
10 Eylül’de Yunanistan’da ülke genelinde sellere bağlı olarak on beş ölü ve iki kayıp olduğu bildirildi.