Bir konutun alım ve satımı için gerekli olan bedellerin bütününe rayiç denir. Rayiç bedellerin belirlenmesinde güncel piyasa koşulları dikkate alınır. Konutun piyasa değeri ve emlak vergisi tutarı rayiç bedelin yükselmesini veya düşmesini etkiler.
Rayiç Bedel Nasıl Hesaplanır?
Rayiç, kelime anlamı olarak da bir malın satış değeri demektir. Dolayısıyla güncel piyasa koşulları, rayiç bedel hesaplamasında göz ardı edilmez. Bir rayiç bedeli hesaplayabilmek için, konutun yer aldığı bölgenin değeri bilinmelidir.
Gayrimenkulün bulunduğu semt içerisinde muadil sayılabilecek diğer üç konutun da metrekare ve rayiç bedel bilgileri öğrenilir. Söz konusu üç konutun rayiç bedel toplamları, metrekarelerin toplamına bölünür. Böylece, taşınmazın yer aldığı semt içerisinde metrekare başına ne kadarlık bir rayiç bedel belirleneceği tespit edilmiş olur.
Metrekare başına hesap edilen rayiç bedel miktarı, değeri öğrenilmek istenen asıl evin metrekaresi ile çarpılır. Böylece bir evin rayiç bedeli kısmi olarak öğrenilir. Bu noktalar dikkate alındığı rayiç değerin belirlenmesinde semtin konumu, popülerliği, arz ve talep dengesi, toplu konut projeleri, sosyo – ekonomik durum, döviz kuru gibi unsurlar da etkilidir.
Rayiç Bedeli Nereden Öğrenilir?
Rayiç bedel, taşınmazın bulunduğu il veya ilçenin belediyesine gidilerek öğrenilebilir. Gayrimenkul sahibinin adı, soyadı, arsanın parsel ve ada bilgileri bu bedeli öğrenmek istenen kişilere sorulur. Tapu sicil kaydı üzerinde de bu bilgiler yer alabilir.