Yüksek enflasyon ve bunun karşısında eriyen alım gücü yaşam maliyetini her geçen gün artırırken, yoksulluk toplum geneline yayılmaya başladı.
İBB İstanbul Planlama Ajansı tarafından hazırlanan İstanbul Barometresi araştırmasının sonuçlarına göre, İstanbul’da yaşam maliyeti kasım ayı itibarıyla son bir yılda yüzde 50.18 arttı.
Bu artışla vatandaşın bütçesi erirken, İstanbul’da yaşayanların yarısı geliri ile geçinemeyecek noktaya geldi. Araştırmaya katılanların yüzde 53.5’i geçinecek kadar kazanamadığını açıklarken, yüzde 42.7’si ancak geçinecek kadar kazandığını belirtti. Birikim yapabilenlerin oranı ise yüzde 3.8’de kaldı.
EVLERDE KRİZ KONUŞULUYOR
Geçinecek kadar kazanamadığını belirten katılımcıların oranında ekim ayına göre artış yaşandığı ortaya çıkarken, ekonomiye dair beklentilerde de karamsarlık söz konusu.
Katılımcıların yüzde 57.6’sı Türkiye ekonomisinin kötüleşeceğini düşündüğünü belirtirken, yine İstanbul’da yaşayanların yarısı kendi ekonomik durumunda da kötüleşme bekliyor.
Devam eden salgına ve yeni varyantlarla artan vakalara rağmen vatandaşın ana gündemi ekonomi oldu. Katılımcıların yüzde 68.3 gibi ezici bir çoğunluğu ekonomik sıkıntıların evlerindeki ana gündemleri olduğunu aktarırken, sadece yüzde 7.5’i için koronavirüs salgını konuşulan ana konu olabildi. Bu konuları ise ailevi olaylar ve döviz kurundaki değişim takip etti. Her 10 kişiden 6’sı için kasım ayının ana gündemi Merkez Bankası’nın faiz indirimleri, 2‘si içinse kadın cinayetleri oldu.
İş bulma ümidi tükendi
Türkiye’nin kronik sorunlarından olan işsizlik ise ülkenin en büyük şehri olan İstanbul’da yaşayanların da en önemli problemlerinden biri oldu. Artan işsizlik süreleri vatandaşın iş bulma ümidini de tüketirken, iş arayan 10 kişiden 6’sı yakın zamanda iş bulamayacağını düşünüyor.
Katılımcıların yüzde 73.2’si işsizliğin, yüzde 72.8’i döviz kurlarının, yüzde 68.3’ü enflasyonun önümüzdeki 6 ay içinde artmasını bekliyor. Gelecekten umudunu kesen vatandaşların yüzde 44’ü büyümenin, yüzde 43.5’i ise yatırımların azalacağını düşünüyor.
Borç ödemesi asgaride kaldı
Geçinecek parayı kazanamayan vatandaş borç ödemekte de zorlanıyor. Araştırmaya göre katılımcıların yüzde 31.2’si kredi kartı borcunun yalnızca asgari tutarını ödeyebildiğini belirtti.
Kredi kartı kullananların yüzde 46.3’ü aylık kredi kartı borcunun tamamını, yüzde 31.2’si ise borcun asgari tutarını ödeyebildiğini açıkladı. Yüzde 7.5’i asgari tutar ile borcun tamamı arasında bir miktarda, yüzde 3.1’i asgariden az miktarda ödeme yapabildiğini belirtirken, yüzde 11.9’u ise kart borcunu ödeyemediğini açıkladı. İstanbul’da yaşayanların yüzde 52.1 ile ezici bir çoğunluğu gelecek dönemlerde kendi ekonomik durumunda daha da kötüleşme beklerken, yüzde 27.4’ü ise durumun değişmeyeceğini ve stabil kalacağını ifade etti. Ekonomik durumunda iyileşme olacağını düşünenlerin oranı ise yüzde 20.5’te kaldı.
Sayime Başçı/Sözcü