Kiler GYO YK Üyesi Sefa Kiler, gayrimenkul sektörünü, sektörün şu an ki durumunu ve güncel projeleriyle alakalı röportaj sorularını yanıtladı.
Öncelikle Kiler GYO hakkında kısa bir bilgi alabilir miyiz?
Kiler Grubu, perakende mağazalarından elde ettiği deneyimle perakendecilerin kiralık ticari gayrimenkullerde aradıkları özellikler ve ihtiyaçlar konusunda önemli ve ciddi tecrübe kazanmış ve bu deneyimle çarşı ve alışveriş merkezlerinin yatırımlarına başlamıştır.
Bunun yanında farklı lokasyonlarda farklı gelir gruplarına hitap eden konut projeleri de geliştirmiştir. Gayrimenkul yatırım ve geliştirme alanında ulaştığı en son noktayı temsil eden, İstanbul Sapphire Rezidans ve AVM inşaatını tamamlayarak gayrimenkul geliştirme alanındaki başarısını da kanıtlamıştır.
Gayrimenkul sektörü şu anki durumundan umutlu mu ve Kiler Gyo sektörün neresinde?
Geçen yıl Covid -19 salgınıyla birlikte hem Türk hem de yabancıya konut satışında durgunluk yaşandı, yaz aylarında gerçekleşen kamu bankalarının düşük kredili kampanyaları sektöre dönemsel büyük hareketlilik getirdi. Biz projelerimizde bu dönemde oldukça iyi satışlar gerçekleştirdik. İnşaat sektöründe yeni projeler üretmek yerine mevcut stokların eritilmesi üzerine odaklanıldı. Biz Kiler Gyo olarak 2021 yılının ilk üç ayında oldukça başarılı bir satış dönemi geçirdik. Covid-19 salgını etkilerinin azalması ile birlikte, bu yılın geri kalanından gerek yerli gerekse yabancı müşteri satışları için çok daha umutluyuz. Bu yıl ülke bazında sadece yabancı müşteriler olmak üzere 50 bin adet rakamları geçeriz beklentisindeyim.
Kiler Gyo olarak her zaman bulunduğu bölgeye değer ve kalite katan projeler ürettik, bunun için çalıştık. Yaptığımız tüm projelerde bu hedeflere ulaştık.
Referans Başakşehir Vadi ve Referans Bahçeşehir de çalışmalarımız tüm hızıyla devam ediyor. Bu yıl içerinde bu iki projemizde teslim edeceğiz ve ayrıca Kartal da üçüncü projeye başladık. Referans Kartal Loca projemizin satışlarına ise yakın zamanda başlayacağız.
Kiler Gyo olarak gayrimenkul sektörüne yön veren projeler yapmaya ve üretmeye devam edeceğiz.
Sefa Bey, gayrimenkul sektöründe ki fiyat artış durumları nedir, arz-talep durumu sektörü nasıl etkiliyor?
TCMB tarafından açıklanan konut fiyat endeksine göre ev fiyatları 2020 yılında yüzde 30,3 oranında artış gösterdi. Üç büyük kentimizdeki rakamlara baktığımızda konut fiyatları, İstanbul’da yıllık yüzde 27,9, Ankara’da yüzde 30,2, İzmir’de yüzde 29,4 oranında artış sağladı. TUİK tarafından açıklanan inşaat maliyet endeksi, 2020 yılında yüzde 25,02 oranında artış kaydetti. Yeni projeler yapılmadığı sürece; hem arzın azalmasından kaynaklanan fiyat artışı hem de hammadde maliyetlerindeki artışın eklenmesiyle birlikte konut fiyatları kısaca el yakacaktır. 2021 için sektörümüzün içinde bulunduğu durumu iyi analiz ederek ve tedbirleri alarak tekrar güçleneceği yönündedir.
En çok merak edilen konulardan birisi ise, yabancı gayrimenkul satış durumları, mütekabiliyet ve yasal sınırlamalar? Satış rakamları pandemiden etkilendi mi? Kiler GYO müşterilerinin yabancı yatırımcılara faydaları nelerdir?
2020 yılında yabancılara 40 binin üzerinde konut satışı yapılmasıyla yabancıya konut satışında tarihin ikinci en yüksek yıllık rakamlarına ulaşıldı. Covid 19 salgını dünya genelinde etkisini göstermesi ve kısıtlamalar nedeniyle yabancılara konut satışı, geçen yılın ilk yarısında 2019’un aynı dönemine kıyasla yüzde 28,5 azalarak 19 bin 952’den 14 bin 262’ye geriledi. İstanbul yabancı konut satışında müşterilerin ilk tercihi satılan her iki konuttan bir tanesi İstanbul da satılıyor. 2021 yılında uluslararası gayrimenkul satışlarında ve girdisinde ciddi artış bekliyoruz, daha önce de belirtiğim gibi 50.000 satışın üzerine çıkılacağını düşünüyoruz.
İstanbul Avrupa yakasında satışları devam eden Referans Bahçeşehir Projesi ve Anadolu yakasında satışları devam eden Referans Kartal Towers projelerimize yabancı yatırımcı müşteriler çok ciddi talep gösteriyor. Bu projelerimizden Referans Kartal Towers’ta teslimler yapıldı. Referans Bahçeşehir Projesi yılsonunda teslim edilecek ve imalatımızda hızla devam ediyor. Her iki projemizde vatandaşlığa uygun ve hemen tapu verilebiliyor, burada satışlara en önemli etki hemen tapu verebiliyor olmamız, her iki projede şu an yabancı müşterilerin çok yoğun talebi ile karşılaşıyoruz. Tüm müşterilerimizi satış ofislerimizde ağırlamaktan ve onları konut sahibi yapmaktan mutluluk duyuyoruz, tabi bu anlamda yurt dışı bazlı konut ihracatı gerçekleştirmek bizi ayrıca memnun ediyor ve ülkemize döviz bazlı likidite girişi sağlamaktan memnunuz.
Günümüz teknolojinin altın çağlarını yaşıyor. Sizce, teknolojinin gayrimenkul sektörüne katkısı nedir?
Teknoloji, gayrimenkul sektörünü sürekli değiştiriyor. Teknolojinin gayrimenkul sektöründe ortaya çıkardığı yenilikler büyük bir hızla uygulamaya geçiyor. Teknoloji, verileri daha çok analiz etme imkânı sunuyor ve veriyi daha verimli kullanma hale getiriyor. Akıllı ev sistemlerinin sektörün içindeki yeri her geçen gün artıyor. Sanal gerçeklikler projelerin satışında oldukça fazla kullanılıyor, 3D proje gezmelerine çıkabiliyoruz. Drone görüntüleri yüksek çözünürlükte film ve video görüntüleri yeni projelerin artık vazgeçilmezi oldu. Biz de bu bilinç doğrultusunda hareket ederek pandemi sürecini göz önünde bulundurarak kısıtlamalardan sebep yurt dışı online satışlar gerçekleştirdik ve devam ediyor bu anlamda teknolojinden faydalanmak bize ve müşterilerimize hem güven hem kazanç sağlıyor.
Finansal dalgalanmalar yaşanan şu zamanda, gayrimenkul için doğru zaman var mıdır, finansal planlama nasıl olmalıdır?
Gayrimenkul sektörü, demografik değişimler, ekonomideki değişim ve faiz oranlarındaki artış gibi gelişmelerden en fazla etkilenen sektörlerin başında geliyor. Sürdürülebilir rekabet, şirketlerin riskleri doğru hesaplamaları ve doğru fırsatları yakalamaları ancak mümkün olabilir. Gayrimenkul sektöründe artık önce sat sonra yap dönemi bitti. Projeleri üretmek için sağlam ekonomik ve finansal yapıya ve kararlılığa ihtiyaç var. Düşük faiz oranları yeni projelerin üretilmesi ve satılmasının en önemli etkenlerinden biriydi. Banka kredili satışların payı bu dönemde düşük kalacak. İnsanlar peşin veya senetli satışlara daha çok yönelecekler düşüncesindeyim.
Sefa bey, en çok merak edilen konu olan Kiler GYO projeleri, önümüzde ki dönem ve güncel projelerinizden bahsedebilir misiniz?
İstanbul Avrupa yakasında satışları devam eden Referans Bahçeşehir Projesi, Anadolu yakasında satışları devam eden Referans Kartal Towers projelerimizin satışlarını sürdürüyoruz. Satışları tamamlanan Referans Başakşehir Vadi projemizin çok yakında teslimini yapacağız. Ayrıca yine bu yıl içerisinde Kartal’da sahile çok yakın Çanakkale caddesi üzerinde inşaatına başladığımız iki parselden oluşan Referans Kartal Loca projemizin satışlarına başlayacağız. Ayrıca arsa arayışımızda devam ediyor, Emlak konut’un birkaç yerde ihaleleri oldu bunlara da katılım sağladık gerek devlet gerekse özel proje imkânlarını takip ediyoruz. 2021 yılında da ülkemize yeni projeler üretmeye, halkımıza depreme dayanıklı yeni evler teslim etmeye ve konut sektörüne olan desteğimizi kesintisiz sürdürmeye devam edeceğiz.
