Aile konutu, sürekli olarak barınmak amacıyla kullanılan ve ailenin yaşadığı oturma yeridir.
Bir yerin aile konutu olabilmesi için evlilik birliği içinde aile yaşamının yoğunlaştığı bir konut bulunmalıdır.
Evli çiftin düzenli yerleşim amacıyla kullandığı ve yaşadığı, barınmak amacıyla ikamet ettiği yer olarak tanımlanan “aile konutu” tanımı, Medeni Kanun’un 194. maddesinde geçiyor.
Aile konutu olma şartı, söz konusu ikamette aile yaşamının evlilik birliği içinde yürüyor olması… Yazlık gibi sürekli oturulmayan konutlar aile konutu kapsamına girmiyor.
Aile konutunun sağladığı haklar nelerdir?
- Eşlerden biri, aile konutunun kira sözleşmesini tek başına sona erdiremez, aile konutunu devredemez, aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamaz.
- Yine eşlerden biri diğerinin onayı olmadan aile konutunu başkasına devredemez, satamaz veya başkalarına kiralayamaz.
- Ayrıca eşlerden biri, diğer eşin açık onayı olmaksızın tapuda aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamaz.
- Bunlara örnek olarak aile konutunun eşlerden biri tarafından diğer eşin açık onayı olmadan satılması halinde onayı alınmamış diğer eş tapu iptali ve tescil davası açarak aile konutunun tapudaki devir işleminin iptaline ve karar verilmesini isteyebilir. Mahkeme bu şekilde karar verirse aile konutunun sahibi (devreden eş) olarak kaydedilir.
- Rızayı sağlayamayan veya haklı bir sebep olmadan kendisine rıza verilmeyen eş, hakimin müdahalesini isteyebilir.
“Aile konutu” kaydı nasıl yaptırılır?
- Malik olmayan eş kayıtlı bulundukları muhtarlıktan oturdukları evin ikametgâh olduğuna dair bir belgeyi alarak, evlenme cüzdanıyla birlikte Tapu Sicil Müdürlüğü’ne müracaat edebiliyor.
- Bu müracaatla birlikte tapu sicil müdürü gerekli işlemleri yaparak taşınmazın tapu kütüğünün şerhler hanesine “aile konutudur” kaydını düşüyor.
- Bu kaydın düşülmesi ile birlikte bazı haklardan yararlanmak mümkün oluyor. Mesela tapu kütüğüne şerh konulduktan sonra malik olan eş, eşinin haberi olmadan aile konutunu satamıyor.
- Üzerinde eşinin muvafakatı olmadan mülkiyeti sınırlayan işlemler yapamıyor. Örneğin, bir kredi alacaksa evi bankaya ipotek ettiremiyor.