17 milyon metrekarelik bir alanda yer alan AOSB, tarıma elverişli olmayan bir alan üzerinde kurulmasının verdiği avantaj ile yakın zamanda genişleyerek yaklaşık 25 milyon metrekarelik bir alan ile Türkiye’nin en büyük OSB’lerinden biri olmaya aday.
Turkishtime ve Halkbank’ın organize sanayi bölgelerinde gerçekleştirdiği “Ortak Akıl Toplantıları”nın 23’üncüsü Adana Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi’nde (AOSB) yapıldı. Prof. Dr. Ercan Gegez’in moderatörlüğünde düzenlenen toplantıda, Adanalı sanayiciler ile AOSB’nin potansiyelleri, sorunları ve alınması gereken önlemler tüm detayları ile masaya yatırıldı.
AOSB Ortak Akıl Toplantısı’na; AOSB Yönetim Kurulu Başkanı Bekir Sütcü, Halkbank KOBİ Pazarlama 2. Daire Başkanı Özer Torgal, Altınbaş Üniversitesi, İktisadi ve İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi Dekanı / Turkishtime Toplantı Moderatörü Prof. Dr. Ercan Gegez, AOSB Yönetim Kurulu Başkan Vekilli / Adana Mensucat San. Tic. A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Kaya, AOSB Yönetim Kurulu Üyesi / Ako Mermer Kablo Taşımacılık San. Tic. Ltd. Şti. Yönetim Kurulu Üyesi Yusuf Kara, AOSB Yönetim Kurulu Üyesi / EMS Onatça Plastik Ltd. Şti. Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Selahattin Onatça, AOSB Yönetim Kurulu Üyesi / Expel İlaç San. Mak. Tic. Ltd. Şti. Yönetim Kurulu Başkanı M. Nedim Büyüknacar, Norm Mühendislik Makina San. Taah. ve Tic. Ltd. Şti. Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Fidan, AOSB Bölge Müdürü Ersin Akpınar, Bilici Holding Yönetim Kurulu Üyesi Süleyman Bilici, Gizir A.Ş. Yönetim Kurulu Üyesi Ali Cenk Gizir, Demirağlar Orman Ürünleri San. ve Tic. Ltd. Şti. Genel Müdür Yardımcısı Cumhur Demirağ, Kastamonu Entegre Ağaç San. Tic. A.Ş. Fabrika Direktörü Ergin Turan, Panel Elektrik Hidr. Mak. San. Tic. Ltd. Şti. Genel Müdürü Hamit Yüzereroğlu, Oğuz Tekstil San. ve Tic. A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı İsrafil Uçurum, Transformatör Elektromekanik San. Tic. Ltd. Şti. Genel Müdür Yardımcısı (Teknik Koordinatör) Hakkı Mert Dağsuyu, Ulusoy Tekstil San. Tic. A.Ş. Genel Müdürü Mehmet Ulusoy, Zahit Alüminyum San. ve Tic. A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Zahit Balbay ve Turkishtime Yönetim Kurulu Başkanı Filiz Özkan katıldı.
Adana’nın sanayide sahip olduğu gücü 42 yıldan bu yana daha da derinleştiren AOSB, kesintisiz üretimi ve gelişimiyle Türk sanayisinin güneydeki üretim üssü konumunda. Türkiye’de bulunan 330 OSB arasında fiziki şartlar, hacim, büyüklük ve ticari kapasitesi ile ilk altı OSB içinde yer alan AOSB, 17 milyon metrekarelik bir alanda faaliyet gösteriyor. “Sanayicilerin kendilerini farklı hissedecekleri, yenilikçi bir OSB olmak” vizyonu ile alt ve üst yapıda iyileştirmelere giden AOSB, tarıma elverişli olmayan bir alan üzerinde kurulmasının verdiği avantajla yakın zamanda genişleyerek yaklaşık 25 milyon metrekarelik bir alan ile Türkiye’nin en büyük OSB’lerinden biri olmaya aday.
40 bin kişiye istihdam imkânı
Şu anda yaklaşık 500 firmanın yer aldığı AOSB, 40 bin kişiye istihdam imkânı sağlarken bu rakam, Adana’daki toplam istihdamın yüzde 15’ini ifade ediyor. Yıllık yaklaşık 2 milyar dolarlık ihracatın gerçekleştiği Adana’da söz konusu rakamın 1.2 milyar doları AOSB’de yer alan sanayiciler tarafından gerçekleşiyor.
Yatırımcı için birçok lojistik imkânı bir arada sunan AOSB, Adana Havalimanı’na 28 kilometre, Mersin Limanı’na 98 kilometre, İskenderun Limanı’na 80 kilometre, Yumurtalık Limanı’na 40 kilometre, Ceyhan Enerji İhtisas Endüstri Bölgesi’ne 31 kilometre mesafede yer alıyor. Bölgenin güneyinde D-400 Devlet Karayolu ve TCDD Demiryolu’na ait İndirme Bindirme İstasyonu ve TEM Otoyolu’nun yer alması, buradaki sanayicilere lojistik anlamda ciddi bir üstünlük sağlıyor.
Meslek Yüksekokulu ve Teknik Lise ile sanayicilerin ara eleman ihtiyacının karşılanmaya çalışıldığı Adana Hacı Sabancı OSB, yatırımcısına sunduğu imkânlarla da cazibe merkezi olma özelliğini koruyor. Bünyesinde yer alan ticaret merkezi, kamu kampüsü, proje ofisi, banka şubeleri, sağlık ocakları, polis merkezi, itfaiye, alışveriş merkezi, 122 Acil Servis, SGK Merkez Müdürlüğü, noter, İŞKUR şubesi, Gümrük Müdürlüğü, camileri ve eğitim hizmetleri ile başlı başına bir kenti andıran AOSB, sanayicilere günlük işlerini bölge içerisinde yapabilecekleri her türlü imkânı sunuyor.
Adana Hacı Sabancı OSB’yi geleceğe taşıyacak 10 parametre
Toplantıda, Adana Hacı Sabancı OSB’nin hızla değişen küresel rekabet koşullarında güçlü bir oyuncu olabilmesi ve potansiyellerini ortaya koyabilmesi için bölge sanayicilerinin katılımlarıyla aşağıdaki 10 parametrede görüş birliğine varıldı.
1- Kalifiye ve yetişmiş elemanın desteklenmesi
Türkiye’de insan kaynakları ciddi bir problem olarak değerlendiriliyor. Söz konusu tablo ile önümüzdeki 15 yıl içinde sanayi için nitelikli bir istihdam bulma şansı olmayacağı öngörülüyor. Bu nedenle, endüstri meslek liselerinin ve üretimde çalışacak tüm mühendisliklerin sanayideki iş birliği staja dayalı olmalı (en az 1 yıl) ve bu mecbur koşulmalı.
2- Teşviklerin yeniden revize edilmesi
Verilen teşviklerin ilelebet olmaması, bu anlamda devletin stratejik sektörleri belirlemesi şart. İlk başta ikamesi olan sektörleri seçmek gerekiyor. Bunu belirledikten sonra da teşvik, bölgesel değil sektörel olmalı. Stratejik bir yatırımı İstanbul’da yapan da Adana’da yapan da Erzurum’da yapan da aynı teşvikten yararlanıyor olması lazım. Bu noktada; yöresel teşviklerin kaldırılması bekleniyor.
3- Ulaşım ve lojistik imkânların iyileştirilmesi için‘Uydukent’ kuruluşu
Şehir merkezinden AOSB’ye toplu taşıma imkânının bulunmaması bölgede çalışmanın cazibesini perdeliyor. Bu nedenle servislerin yanı sıra ulaşımda toplu taşıma alternatifinin de sunulması gerekiyor. Ayrıca toplu ulaşımdan sonra OSB içerisinde de -alanın büyüklüğü sebebiyle yaya olarak ilerlemek zor olduğu için- personelin ulaşımını kolaylaştırmak adına çalışmaların yapılması bekleniyor. AOSB’ye ulaşımı kolaylaştırmak adına “Uydukent” yapılması önerisi söz konusu. Bu gerçekleşirse çalışanların AOSB’ye ulaşımının kolaylaşacağı belirtiliyor.
4- Üretimde çalışmanın cazibesi artırılmalı
Üretimde çalışacak endüstri meslek liseleri ve üretim mühendislerinin çalışma yılları, SGK’dan emekli olurken çalışma yılına dahil edilerek, diğer sektörlere karşı üretimde çalışmak, cazip hale getirilmeli. SGK üzerinden sağlanan erken emeklilik opsiyonu üretime bir destek olabilir.
5- Sanayi envanterinin doğru ele alınıp, yöresel kalkınma planının hazırlanması
Her sanayici, sanayi sicil belgesi alıyor. Tüm bilgiler, belgelerde var fakat bunları okuyacak merkezi bir sistem bulunmuyor. Sanayi Teknoloji Müdürlüğü’nün 81 il için hazırlamış olduğu 81 tane sanayi envanteri bulunuyor fakat verileri okuyacak yetkin personel ve sistem eksikliği söz konusu. Bu eksikliğin bir an önce giderilmesi yönündeki beklentiler giderek artıyor. Öte yandan bölgesel ya da yerel olarak bir kalkınma planının yapılmasının Adana’ya ivme kazandıracağı düşünülüyor.
6- Ar-Ge ile ilgili bir takım kolaylıkların sağlanması
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından Ar-Ge merkezi statüsüne kavuşabilmek ve Ar-Ge teşviklerinden faydalanabilmek için en az 15 kişiyi istihdam ettirme şartı aranıyor. Oysaki AOSB’deki birçok firmanın 15 kişiyi istihdam ettirecek bir Ar-Ge çalışması henüz söz konusu değil. Bölge sanayicileri her fırsatta bu sayının aşağıya çekilmesinin altını çiziyor. Buna ek olarak Ar-Ge ile ilgili TÜBİTAK’ın tüm teşviklerinin özellikle üretim noktasında artırılması ve personel sayılarının azaltılması gerektiği düşünülüyor.
7- Finansa ulaşımın kolaylaştırılması
Kredilerde destek bekleyen AOSB’de yer alan sanayiciler, Türkiye ekonomisine artı değer sağlayan bir bölge olarak gerek bankalar gerekse de devlet nezdinde finans anlamında desteklenmeyi bekliyor. Diğer yandan kendi kaynağı ile alt ve üst yapı çalışmalarını sürdüren bölge, kaynağa erişim noktasında sesini duyurmaya çalışıyor.
8- İhracat ve markalaşma için kolektif çalışma
Marka ve ihracatın bir arada düşünülmesi gerekiyor. Marka olmadan ihracat, ihracat olmadan da marka olamıyorsunuz. Bu anlamda birlik olup, bir pazarlama şirketi kurarak, hem kolayca bir marka oluşturmanın hem de ihracatın yolu açılabilir. İhracat ve markalaşma için kolektif çalışmaya ihtiyaç duyuluyor.
9- Sürdürülebilir enerji kaynaklarının göz ardı edilmemesi
AOSB güneş enerjisi kullanımı ile kendi kaynağından yararlandığı gibi Türkiye’yi GES’e de (Güneş Enerji Santralleri) yönlendiriyor. Bu anlamda bölge sanayicisi sürdürülebilir enerji kaynaklarının desteklenmesi gerektiği noktasında hem fikir.
10- Girişimcilerin desteklenmesi
Adana’da bir ekosistem kurulmadığı gibi girişimciler de desteklenme noktasında sıkıntı yaşıyor. Bu anlamda Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın yapısının değişmesi yönünde bir beklenti söz konusu. Üretime yönelik, daha hiyerarşik değil lokale nasıl daha fazla yayılıra bakılmalı. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı çatısı altında yer alan Merkezi Genel Verimlilik Müdürlüğü’nün AOSB bünyesine alınmasının daha faydalı olacağı vurgulanıyor.