Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü Çevre Teknolojileri Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Azize Ayol ve ekibi 2019 Temmuz’da başlanan ve Dokuz Eylül Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü tarafından desteklenen “Evsel-Kentsel Atık Suların Sulama Suyu Amacıyla Dinamik Membranbiyoreaktör Sistemi ile Arıtımı” projesinde başarıya ulaştı.
2021 yılının ocak ayında sonuçlanan projelerine ilişkin bilgi veren Prof. Dr. Azize Ayol, dünyada tarımsal sulamanın, tatlı su kaynaklarının en çok tüketildiği alan olduğunu ve tarımsal sulama suyu amacıyla kullanılabilecek “membran biyoreaktör sistemi” geliştirdiklerini söyledi.
Amaç tarımsal sulamada kullanılabilecek su kalitesi elde etmekti
Membranların uzun yıllardır birçok alanda katı sıvı ayrımında başarılı bir şekilde kullanıldığını ancak Türkiye’nin membran biyoreaktör sistemleri için ihtiyaç duyulan polimerik membran türlerinde dışa bağımlı olduğu bilgisini veren Ayol, kendi projelerinin amacının ise polimerik membranlara herhangi bir ihtiyaç kalmaksızın dinamik membran tabakasıyla, biyolojik arıtmada tarımsal sulamada kullanılabilecek su kalitesine ulaşmak olduğunu ekledi. Projede, doktora öğrencisi Çevre Yüksek Mühendisi Yaşar Onur Demiral ile beraber ağ dokuma, kumaş, dokuma filtre bezleri, paslanmaz çelik gibi çok düşük maliyetli malzemeler kullandıklarını ve bunları atık su arıtmada uygulayabildiklerini belirten Ayol, “Gerek sentetik atık su, gerekse İzmir ve Manisa’dan aldığımız gerçek atık su örnekleriyle yaptığımız çalışmalarda çıkış suyunda mikrobiyal anlamda tam bir hijyen sağladık. Kimyasal oksijen ihtiyacı veya biyolojik oksijen ihtiyacı dediğimiz atık suyun içerisindeki organik maddenin bir göstergesi olan parametrelerde de yüzde 95 üzeri arıtma verimleri sağladık. Kentsel atık suyun içinde bulunan ağır metal değerlerinde de önemli miktarda da giderim elde ettik. Organik madde gideriminde yüzde 95’in üzerinde bir arıtma verimi, aynı şekilde diğer kirletici parametreler bakımından da önemli miktarda indirgemeler sağladık” ifadelerinde bulundu.
Daha düşük maliyetle, daha kaliteli su
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının mevcut mevzuat kriterlerine göre çoğu parametrede birinci sınıf sulama suyu kalitesini, hemen hemen tüm parametrelerde de ikinci sınıf tarımsal sulama suyu kalitesini sağladıklarına dikkat çeken Ayol, kullanılan sistem ile maliyetlerin düşürülmesinin yanı sıra istenilen kalitede arıtılmış suyu da elde edebildiklerini belirtti.
