Danıştay kararı ile 86 yıl aradan sonra müzeden camiye dönüştürülen Ayasofya’nın hukuki statüsü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla hazırlanan özel bir kitapla Hristiyan dünyasına anlatılacak. 22 sayfadan ve İngilizce hazırlanan kitabın detaylarını AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Cevdet Yılmaz anlattı.
KENDİ EGEMENLİĞİMİZLE ALDIK
“Ayasofya’yla alınan bu kararı kendi egemenliğimizle aldık” diyen Cevdet Yılmaz, şöyle devam etti: “Milletimizin özlemini giderdik. Bu dini azınlıklara karşı bir karar değildir. Türkiye, dini azınlıkların inanç özgürlüğüne saygılı olmuş bir ülkedir. 2003 ve 2014 yılları arasında, geçmişte devlet tarafından el konulan veya farklı nedenlerle gayrimüslimler tarafından kullanılmayan binden fazla ‘kimliği belirsiz’ gayrimüslim mülk, azınlık vakıflarına iade edildi. Kiliselerin onarım ve restorasyon işlemlerini yaptık. Halen ülkemizde ibadete açık 435 kilise, sinagog ve havra bulunuyor.”
ZİYARETE AÇIK OLACAK
Büyükelçiliklere, yabancı basına, TBMM komisyonları başta olmak üzere AK Parti’yi ziyarete gelen yabancı heyet ve AK Parti’nin dış temsilciklerine dağıtılacak kitapta Ayasofya ile doğru bilinen yanlışlara da tek tek cevap verildi. Kitapta şu hususlara vurgu yapıldı: “Türk halkından bu tarihi yapının cami kimliğine kavuşması için büyük bir talep gelmiştir. Nitekim Ayasofya, bu şehrin İstanbul olduğu günden itibaren 500 yıl boyunca cami işlevi görmüştür. Türkiye’nin Ayasofya’yı bir kiliseden camiye çevrildiği iddia edilse de, Ayasofya yüzyıllar boyunca Müslümanlar için bir cami olarak hizmet vermiştir ve orijinal haliyle yeniden açılmış olması nedeniyle bu tür eleştiriler doğru değildir. Ayasofya’nın yeniden ibadete açılması, dünya mirası özelliğine zarar vermez. Tıpkı Fransa’nın ikonik Notre Dame veya Köln Katedrali gibi yerlerde Hristiyanların ibadet ve aynı zamanda ziyarete açık olduğu gibi, Ayasofya’nın cami olarak ibadete açılmış olması turistler için bir engel teşkil etmemektedir.”
ANKET DE KOYULDU
Ayasofya’yla ilgili yapılan anket de kitapçıkta yer aldı. 18 yaş üstü 6 bin kişiye ‘Ayasofya, cami statüsüne dönüştürülüp ibadete açılmalı mıdır?’ diye soruldu. Anket sonucunda, vatandaşların yüzde 78,6’sı ‘evet’ derken, yüzde 21,4’ü ‘hayır’ dedi.
Doğru bilinen yanlışlar
YANLIŞ: Ayasofya kiliseden camiye çevrildi.
DOĞRU: Ayasofya kiliseden değil müzeden camiye çevrilmiştir.
YANLIŞ: Binanın tarihi dokusu zarar görecektir.
DOĞRU: Ayasofya’nın özellikleri, UNESCO Dünya Kültürel ve Doğa Mirasının Korunmasına İlişkin Sözleşme ve ulusal mevzuatımız kapsamında muhafaza edilmeye ve korunmaya devam edecektir.
YANLIŞ: Bu karar kaçınılmaz olarak güvensizliği körükleyecek, dini topluluklar arasında yeniden bölünmeyi teşvik edecek ve bizim diyalog ve işbirliği çabalarımıza zarar verecektir.
DOĞRU: Ayasofya duvarları, merkez durumda olan Meryem Ana ve Çocuk İsa mozaiği dahil olmak üzere Hristiyan sanatı ile kaplıdır. İbadet vakitlerinde bu mozaikler dokunulmayacak şekilde örtülecektir. Daha önce olduğu gibi mozaikleri görmek isteyen ziyaretçilere de açık olacaktır. Bu mozaiklere, tasvirlere, yapının tarihi dokusuna ve mimarisine zarar verilmeyecektir.
YANLIŞ: Ayasofya’nın evrensel değerlerine zarar verebilecek bir karar almadan önce Türk yetkilileri UNESCO ile diyalog kurmalıdır.
DOĞRU: Türk milleti, Türkiye’nin çok inançlı geleneklerini ihya etmekten gurur duymaktadır. Kilise ve sinagogların, cemaatlerin azalmasına rağmen açık kalmaları için desteklenmesi bunun bir göstergesidir. Ayasofya üzerinde her türlü tasarruf yetkisi yine Türkiye’nin egemenlik hakları çerçevesinde iç işlerimizi ilgilendiren bir konudur. Ayasofya’nın camiye çevrilmesi yasal bir karara saygı duymakla ilgilidir.