BDDK aylık verilerine göre; Türk bankalarının toplam karı Ocak-Nisan döneminde 98,2 milyar lira olurken, geçen yılın aynı döneminde 20,7 milyar lira seviyesindeydi.
· Ort. TGA oranı, geçen yılki %3,74’e karşılık %2,75 oldu.
· Ort. standart sermaye yeterlilik oranı, geçen yılki %18’e karşılık %20,4 oldu.
· Ort. çekirdek sermaye yeterlilik oranı, geçen yılki %14’e karşılık %16 oldu.
· Toplam varlıklar geçen yılki 6,53 trilyon liraya karşılık 10,4 trilyon lira oldu.
Türk bankacılık sektörünün Nisan ayında, kârlarında hızlı bir artış yaşandı. Sektörün karı Nisan ayında geçen yılın aynı dönemine göre %707,8 artarak 34,9 milyar TL oldu. Aktif tarafında bankaların yurt içi fonlama maliyeti ile kredilerin faiz oranları arasındaki farkın artması ve enflasyona endeksli tahvillerin artması sektör karının artmasını sağlamıştır. Yılın ikinci çeyreğinde enflasyondaki artışın devam etmesi ve yüksek kâr marjı nedeniyle iktisadi faaliyetteki bozulmaya rağmen, sektörde kardaki olumlu görünümün devam etmesi muhtemel görünüyor.
TGA’daki artışa rağmen, kredilerdeki daha güçlü artışın etkisiyle kredilerin takibe dönüşüm oranı azalarak Nisan ayında %2,75 ile Ağustos 2018’den bu yana en düşük seviye olarak gerçekleşti. 4Ç21’de başlayan takipteki alacakların yıllık artış oranındaki artış, BDDK’nın vadesi geçmiş kredilerin takip hesaplarına devri için bekleme süresini 90 günden 180 güne çıkarma uygulamasının sona ermesiyle birlikte 2022’nin ilk bölümünde de devam etti.
Düşen faiz oranlarıyla birlikte kredilerin toplam aktifler içindeki payı arttı. Kredilerdeki yıllık artış oranı, 2021 sonunda %37 iken, Nisan 2022’de döviz kurundaki artış ve yüksek enflasyon ortamında borçlanmaya olan yüksek talep nedeniyle %48,5’e yükseldi. 2021 yılında kredilerdeki hızlı artışın belirleyicileri özel bankalar olmuştu. Oluşturulan baz etkisi nedeniyle kredi büyüme hızındaki yavaşlamada yine özel bankaların belirleyici olduğu görülüyor. Kredilerdeki artış, net ücret ve komisyon gelirlerinde de artışa neden oldu.
4Ç21’e kadar, hem menkul değerler hem de kredilerin yıllık büyüme hızındaki yavaşlama nedeniyle toplam aktiflerin yıllık büyüme hızı yavaşlamıştı. 4Ç21’de başlayan ve 1Ç22’de de devam eden menkul değerler ve kredilerdeki yıllık artışla birlikte toplam aktiflerdeki yıllık artış oranının arttığı görülmektedir. 2022 yılının Nisan ayında, döviz kurundaki ve enflasyona endeksli kağıtların değerindeki artış yanı sıra baz etkisi nedeniyle toplam menkul değerlerin %51,4’ünü oluşturan YP menkul değerler portföyünün yıllık büyüme oranı %83’e ulaştı.
Toplam mevduatın %56,6’sını oluşturan YP mevduatın yıllık büyüme hızındaki düşüşe rağmen, TL mevduatın yıllık artış oranı 2021 sonundaki %21,6’dan Nisan ayında %61,2’ye yükselmiştir. YP mevduatın yıllık büyüme oranı ise aynı dönemler arasında %79,3’ten %70’e geriledi. Toplam mevduattaki yıllık artış oranı ise %53,5’ten %66,1’e yükselmiştir. Döviz kurundaki artışa bağlı olarak mevduata yönelimin artması ve döviz kuru korumalı mevduat hesapları mevduatın payında artışa neden olmuştur. Mevduattaki hızlı artışın da etkisiyle mevduatın krediye dönüşme oranı Nisan ayında %97,1 oldu.
Nisan 2022’de mevduat, vadeli mevduatta yoğunlaşmıştır. Vadesiz mevduatın toplam mevduatın %37,2’sini oluşturduğu Nisan ayında 1-3 ay vadeli mevduatın payı %33 olmuştur. 4Ç21’e kadar mevduatlar 1-3 aylık vadeli mevduatlarda yoğunlaşmıştı. Ancak bu durum, kurdaki yükseliş ve döviz korumalı mevduat hesaplarının etkisiyle değişmiştir. Döviz kurundaki artış vadesiz mevduatta artışa yol açarken, en az 3 ay vadeli döviz korumalı mevduat hesaplarının açılması 3 aydan uzun vadeli mevduatların artmasına neden oldu.
Mevduat dışı kaynakların payındaki azalma, bankalara borçların ve repo işlemlerinden sağlanan fonların payındaki azalmadan kaynaklanmıştır. Hem TL hem de YP mevduat dışı kaynakların yıllık büyüme hızındaki düşüşün etkisiyle toplam mevduat dışı kaynaklarda yıllık büyüme oranı 2021 sonundaki %55,9’dan Nisan 2022’de %48,2’ye geriledi.
2021 sonunda %18 olan sektörün sermayesinin risk ağırlıklı varlıklara oranını gösteren sermaye yeterlilik rasyosu (SYR), 2022 yılının Nisan ayında %20 oldu. Baz etkisinin yanı sıra, pandeminin hafiflemesi ile birlikte 2021 yılı boyunca faiz dışı gelirlerde toparlanma yaşanmıştı. Faiz dışı gelirlerdeki yıllık artış oranının Nisan 2022’de %56,7 olarak gerçekleştiği görülüyor.
