Türkiye’de tasarruf mevduatları, geçen yıl 2018’e göre yüzde 25,4 artarak 1 trilyon 446,4 milyar liraya yükselirken, kişi başı tasarruf miktarı 17 bin 394 lira oldu.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerinden derlenen bilgilere göre, Türkiye’de geçen yıl 1 trilyon 446 milyar 381 milyon 259 bin liralık tasarruf mevduatı toplandı.
Bu rakam 2018’de 1 trilyon 153 milyar 768 milyon 94 bin lira düzeyinde gerçekleşirken tasarruf mevduatlarındaki artış oranı yüzde 25,4 oldu.
Geçen yıl için nüfusu 83 milyonu aşan Türkiye’de, kişi başına ortalama tasarruf miktarı da 17 bin 394 lira olarak hesaplandı.
Türkiye’de kişi başına gerçekleştirilen tasarruf miktarının 2018’de 14 bin 70 lira olduğu dikkate alındığında, geçen bir yıllık süreçte vatandaşın kenara ayırdığı tutarın ortalama 3 bin 324 lira arttığı görüldü.
Kişi başı tasarruflar 6 kentte ortalamanın üzerinde
Kişi başı tasarrufları 2018’de 32 bin 538 lira düzeyinde bulunan İstanbul’da, geçen yıl ise vatandaşın 39 bin 611 lira kenara ayırdığı görüldü. İstanbul bu rakamla kişi başına en yüksek tasarruf edilen kent oldu.
İstanbul’un ardından en yüksek kişi başına tasarruf edilen kentler 25 bin 560 lirayla Muğla, 25 bin 134 lirayla Ankara, 22 bin 712 lirayla İzmir, 19 bin 846 lirayla Antalya ve 17 bin 651 lirayla da Tunceli olarak sıralandı. Böylece 6 kentte kişi başı tasarruf miktarı Türkiye ortalamasının üzerinde gerçekleşti.
Söz konusu 6 kentin yanı sıra Yalova, Uşak, Denizli, Aydın, Edirne, Balıkesir, Eskişehir, Trabzon, Kırklareli, Bursa, Zonguldak, Isparta, Nevşehir, Çanakkale, Mersin, Kırşehir, Adana, Aksaray, Kocaeli, Tekirdağ, Burdur, Bartın, Hatay, Erzincan, Karaman, Kayseri, Karabük, Bolu, Giresun, Rize, Manisa ve Sinop olmak üzere toplam 38 kentte kişi başı tasarruf miktarı 10 bin lirayı aştı.
Kişi başı tasarruf miktarı açısından geçen yıl son sırada ise 2 bin 283 lirayla Şırnak yer aldı. Şırnak’ın ardından vatandaşın en az tasarruf ettiği kentler 2 bin 370 lirayla Ağrı ve 2 bin 454 lirayla Muş oldu.
Doğudaki kentler kişi başı tasarruf artışında üst sıralarda
Kişi başı tasarruf mevduatının geçen yıl en fazla arttığı kent Muş oldu. Muş’ta ortalama olarak her bir vatandaşın kenara ayırdığı tutar 2018’de 1.623 lira iken, bu rakam 2019’da 2 bin 454 liraya çıkarak yüzde 51,2 artış kaydetti.
Muş’un ardından kişi başına tasarrufların en fazla artış kaydettiği kentler, Hakkari, Şanlıurfa, Çankırı, Şırnak, Ağrı, Adıyaman, Batman, Mardin ve Van olarak kayıtlara geçti. Söz konusu 10 kentin 9’unun Türkiye’nin doğusunda yer alması dikkati çekti.
Türkiye’nin 81 kentinin tamamında kişi başı tasarrufların artış kaydetmesi öne çıkan bir diğer unsur olurken, söz konusu artışta yüzde 7,1 ile son sırada Kocaeli yer aldı.
Geçen yıl itibarıyla nüfusu 2 milyon kişiye dayanan ve 23,3 milyar liralık tasarruf mevduatı toplanan Kocaeli’de, fert başına kenara ayrılan tutar da 11 bin 945 lira olarak hesaplandı. Kentin kişi başı tasarrufları 2018’de 11 bin 151 lira düzeyinde bulunuyordu.
İstanbul tasarrufta Ankara’yı 4’e katladı
Geçen yıl Türkiye’deki toplam tasarruf mevduatlarının yüzde 42,5’i İstanbul’da birikti. 15,5 milyon kişiye ev sahipliği yapan İstanbul’da, 2019’da toplam 614 milyar 733 milyon 94 bin liralık tasarruf mevduatı toplandı.
2018’de 490 milyar 272 milyon 659 bin liralık tasarruf mevduatı toplanan İstanbul’da, geçen bir yıllık süreçte biriken tutar yüzde 25,4 artmış oldu.
Tasarruf mevduatı miktarında 141 milyar 734 milyon 228 bin lirayla Ankara ikinci, 99 milyar 189 milyon 816 bin lirayla İzmir üçüncü, 49 milyar 846 milyon 794 bin lirayla Antalya dördüncü sırada yer aldı.
İstanbul’un toplanan tasarruf mevduatı açısından en yakın rakibi olan Ankara’yı 4’e katladığı görüldü.
Miktar açısından Türkiye’de en düşük tasarruf mevduatının bulunduğu kentlerde başı 441 milyon 684 bin lirayla Bayburt çekti. Bayburt’u 509 milyon 720 bin lirayla Ardahan, 592 milyon 215 bin lirayla Kilis, 701 milyon 725 bin lirayla da Hakkari takip etti.
Kentler bazında kişi başı tasarruf mevduatı miktarı, 2018 ve 2019 itibarıyla şöyle:
Şehir (Bin lira) | Kişi Başı Milli Gelir 2019 | Kişi Başı Milli Gelir 2018 |
ADANA | 12.404 | 9.831 |
ADIYAMAN | 4.730 | 3.392 |
AFYONKARAHİSAR | 8.989 | 7.116 |
AĞRI | 2.370 | 1.699 |
AKSARAY | 12.364 | 9.629 |
AMASYA | 7.488 | 5.922 |
ANKARA | 25.134 | 20.665 |
ANTALYA | 19.846 | 15.152 |
ARDAHAN | 5.238 | 3.904 |
ARTVİN | 9.939 | 7.377 |
AYDIN | 15.327 | 12.432 |
BALIKESİR | 14.970 | 12.528 |
BARTIN | 11.467 | 9.077 |
BATMAN | 4.312 | 3.105 |
BAYBURT | 5.206 | 4.182 |
BİLECİK | 8.006 | 6.071 |
BİNGÖL | 5.099 | 3.884 |
BİTLİS | 2.590 | 1.940 |
BOLU | 10.554 | 8.069 |
BURDUR | 11.628 | 9.199 |
BURSA | 14.321 | 11.640 |
ÇANAKKALE | 13.583 | 11.943 |
ÇANKIRI | 8.134 | 5.810 |
ÇORUM | 9.007 | 7.022 |
DENİZLİ | 15.583 | 12.604 |
DİYARBAKIR | 4.457 | 3.312 |
DÜZCE | 7.539 | 5.589 |
EDİRNE | 15.118 | 12.324 |
ELAZIĞ | 8.351 | 6.453 |
ERZİNCAN | 11.200 | 8.612 |
ERZURUM | 4.276 | 3.665 |
ESKİŞEHİR | 14.969 | 12.687 |
GAZİANTEP | 7.295 | 5.667 |
GİRESUN | 10.466 | 8.824 |
GÜMÜŞHANE | 6.579 | 5.273 |
HAKKARİ | 2.497 | 1.716 |
HATAY | 11.353 | 9.181 |
IĞDIR | 5.854 | 4.646 |
ISPARTA | 13.938 | 11.488 |
İSTANBUL | 39.611 | 32.538 |
İZMİR | 22.712 | 19.083 |
KAHRAMANMARAŞ | 5.477 | 4.132 |
KARABÜK | 10.557 | 8.083 |
KARAMAN | 11.191 | 8.567 |
KARS | 4.845 | 3.590 |
KASTAMONU | 8.594 | 6.891 |
KAYSERİ | 11.079 | 8.843 |
KIRIKKALE | 7.629 | 5.713 |
KIRKLARELİ | 14.788 | 12.094 |
KIRŞEHİR | 12.489 | 9.918 |
KİLİS | 4.156 | 3.580 |
KOCAELİ | 11.945 | 11.151 |
KONYA | 9.333 | 7.638 |
KÜTAHYA | 7.763 | 6.517 |
MALATYA | 8.194 | 6.284 |
MANİSA | 10.176 | 8.138 |
MARDİN | 3.586 | 2.611 |
MERSİN | 13.112 | 10.590 |
MUĞLA | 25.560 | 21.120 |
MUŞ | 2.454 | 1.623 |
NEVŞEHİR | 13.890 | 10.951 |
NİĞDE | 7.109 | 5.499 |
ORDU | 8.441 | 6.429 |
OSMANİYE | 5.052 | 3.842 |
RİZE | 10.273 | 7.885 |
SAKARYA | 8.497 | 6.696 |
SAMSUN | 9.378 | 7.302 |
SİİRT | 3.236 | 2.370 |
SİNOP | 10.150 | 8.044 |
SİVAS | 9.796 | 7.647 |
ŞANLIURFA | 2.798 | 1.927 |
ŞIRNAK | 2.283 | 1.631 |
TEKİRDAĞ | 11.736 | 9.308 |
TOKAT | 5.678 | 4.387 |
TRABZON | 14.913 | 11.649 |
TUNCELİ | 17.651 | 13.404 |
UŞAK | 15.930 | 12.916 |
VAN | 2.971 | 2.172 |
YALOVA | 16.485 | 13.939 |
YOZGAT | 8.822 | 6.922 |
ZONGULDAK | 13.965 | 11.423 |
TOPLAM | 17.394 | 14.070 |