Temmuz ayında Nijerya’nın Müstakil Sanayici ve İş Adamları Derneği (MÜSİAD) başkanlığı görevini devralan Tevfik Demirel, Nijerya’daki iş imkanlarıyla ilgili AA muhabirinin sorularını yanıtladı.
Demirel, “200 milyonu aşan nüfusuyla Afrika’nın en kalabalık ülkesi Nijerya, altyapı ve güvenlik sorunları nedeniyle iç pazarın ihtiyacı olan yeterli üretimi yapamıyor ve birçok ürünü ithal ediyor.” dedi.
Zengin yeraltı ve yerüstü kaynaklarıyla Nijerya’nın birçok alanda yatırım ve ticaret fırsatı sunduğunu kaydeden Demirel, altyapı ve güvenlik başta farklı alanlarda sıkıntılar yaşamasına rağmen Avrupa, Hindistan ve Çin başta olmak üzere uluslararası firmaların bu ülkede yatırım yaptığına dikkati çekti.
Türk mallarının Nijerya’da rağbet gördüğünün altını çizen Demirel, “Türkiye’den gelen ürünlere güven var. Türkiye ürünü demek kalite demek.” ifadesini kullandı.
Demirel, Nijerya’da tarım, otomotiv, inşaat, sağlık, mobilya, elektronik, kozmetik, mutfak malzemeleri, okul malzemeleri gibi alanlarda yatırım yapılabileceğini, acil olanların ise sağlık ürünleri, inşaat malzemeleri ve teknolojik ürünler olduğunu kaydetti.
Nijerya’nın artan nüfusuyla birçok mal ve ürünü ithal ettiğini dile getiren Demirel, “Bu açıdan Nijerya’ya yatırım yapmayan kaybeder. Türkiye olarak Nijerya’da geç kalmadan yerimizi almalıyız.” diye konuştu.
Nijerya, Türkiye’nin Afrika’daki en büyük ticari ortaklarından
Demirel, “Afrika kıtasında Nijerya, Türkiye’nin altıncı büyük ticari ortağı, Sahra Altı Afrika ülkeleri arasında ikinci sırada yer alıyor.” dedi.
İki ülke arasındaki ticareti yapılan ürünlere dair bilgi veren Demirel, “Nijerya’dan Türkiye’ye kakao, kola somunu, kauçuk, çinko, ham petrol, kömür, hurma somunu ve kasiterit gibi ürünler ithal edilirken Nijerya’ya ihraç ürünleri arasında inşaat malzemesi, mobilya, tıbbi malzeme, elektronik ürünler, tarımsal ürün, endüstriyel makineler, tekstil ve tekstil yan ürünleri bulunuyor.” şeklinde konuştu.
Demirel, Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, iki ülke arasında petrol ve gaz hariç ikili ticaret hacminin 2018’de yaklaşık 500 milyon dolara ulaştığını belirterek, bu oranın 340 milyon dolarını Nijerya’ya ihracatın, 160 milyon dolarını ise Türkiye’ye yapılan ithalatın oluşturduğunu bildirdi.
MÜSİAD Nijerya olarak farklı adımlar atacaklarını dile getiren Demirel, “Kısa vadede fuarların sayısını, katılımı ve desteği arttıracağız. Türk ürünlerinin tanıtılacağı fuarları ülkenin farklı eyaletlerinde yapmayı planlıyoruz. Diğer taraftan Türkiye-Nijerya Organize Sanayi Bölgesi kurulması için çalışmalar yürüteceğiz. Uzun vadede ise Nijerya’ya ihracatın artmasıyla Türkiye’ye ait bir liman oluşturulmasını hedefliyoruz.” dedi.
Petrol ve doğal gaz zengini
Demirel, Nijerya Ticaret Odaları, Endüstriler, Madenler ve Ziraat Odaları Birliği (NACCIMA) ve Türkiye’nin Ticaret Ataşesiyle özellikle serbest ticaret bölgesinin kurulması ve yabancı yatırımcıların teşvikini kolaylaştırması konusunda görüşmeler yaptıklarını kaydetti.
Nijerya’nın petrol ve doğal gaz gibi zengin yeraltı kaynaklarının olduğunu dile getiren MÜSİAD Nijerya Şube Başkanı Demirel, “Türkiye için Nijerya, Afrika’da Cezayir’den sonraki en önemli sıvılaştırılmış doğal gaz (NLG) tedarikçisi konumunda bulunmaktadır. Petrol ve doğal gaz gelirleri 2011 ve 2012 yıllarında ihracat gelirlerinin yüzde 95’ini, hükümet gelirlerinin ise yüzde 85’ini oluşturmaktadır. Diğer taraftan Nijerya’da işlenmeyi bekleyen kömür, kalay, demir, kireç taşı, altın ve gümüş cevheri gibi madenler de bulunmaktadır.” Dedi.
Topraklarının yüzde 75’i tarıma elverişli
Demirel, Nijerya’nın 923 bin kilometrekarelik toprak parçasının yüzde 75’inin tarıma elverişli olduğunu söyledi.
Köle ticaretinin yasaklanmasıyla Avrupalı tüccarların ülkede tarım faaliyetlerine başladığına dikkati çeken Demirel, “Nijerya’nın güneydoğusunda palm yağı, batısında kakao, kuzeyinde ise yer fıstığı ve pamuk başta olmak üzere tarım ürünleri yetiştirilmiştir. Günümüzde ise birçok meyve ve sebze için uygun topraklara sahiptir.” dedi.
Demirel, federal hükümetin petrolden gelen gelirlerin azalmasıyla tarım alanındaki yatırımlarını arttırdığını dile getirerek, tarım alanında eğitim, arazi planlaması ve yatırım teşviki gibi adımların atıldığını kaydetti.
Nijerya’nın kaliteli susama sahip olduğunun altını çizen Demirel, “Nijerya’nın susam ihracatında 2018 verilerine göre Türkiye, ilk sırada yer alıyor. Türkiye’den sonra en fazla Çin ve Hindistan’a susam ihracatı yapılmaktadır. Yine Nijerya, soya fasulyesi ve dünyadaki en kaliteli zencefili ile bilinmektedir.” ifadelerini kullandı.
Türkiye’ye çağrı yapan Demirel, Nijerya’da yatırım yapmak isteyen Türk iş insanlarına yatırım teşviki ve desteğin artması, liman işlemlerinin de kolaylaştırılması gerektiğini belirtti.
Nijerya’nın kendine has sorunları ve zorlukları olduğunu dile getiren Demirel, “Burası sorunsuz bir ülke olsa bu kadar bakir ve iş potansiyeli yüksek bir ülke olmazdı.” şeklinde konuştu.
Nijerya’da yatırım ve ticaret yapmak isteyen Türk iş insanlarına da tavsiyelerde bulunan Demirel, “Ticareti, o ülkenin kurallarına göre yapın. Burada iş yapan küçük ölçekli ve büyük ölçekli 40 firma var ve bir şekilde sorunları aşıyorlar.” dedi.
Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğunun (ECOWAS) lideri konumundaki Nijerya, Türkiye’nin Afrika’daki en büyük ticaret ortakları arasında bulunuyor.
Nijerya’da 40’tan fazla Türk şirketi faaliyet gösteriyor ve bu firmalarda 2 bin 500’den fazla Nijeryalı istihdam ediliyor.