İngiltere Merkez Bankası eski Başkanı Mark Carney liderliğindeki uluslararası finans kurumları koalisyonu, Glasgow’da gerçekleşen COP26 İklim Zirvesi’nin 3. gününde iklim değişikliğiyle mücadele kapsamında 130 trilyon dolar büyüklüğündeki varlıklarıyla 2050 yılı itibariyle net sıfır emisyon hedefl erine ulaşılabilmesi doğrultusunda finansman sağlama taahhüdü verdi.
45 ülkede 450’den fazla banka, sigorta şirketi ve varlık yöneticisinden oluşan Glasgow Net Sıfır için Finansal İttifak (Gfanz), ekonomilerin bir sonraki dönemde net sıfır emisyona geçişine yardımcı olmak için gelecek 30 yıl boyunca 100 trilyon dolara kadar finansman sağlayabileceğini duyurdu.
Nisan ayında kurulan Gfanz ittifakına başkanlık yapan Carney, “Artık her finansal kararda iklim değişikliğinin hesaba katılması için ve iklim değişikliğini uç noktalardan finans dünyasının ön safl arına taşımak için gerekli aletlere sahibiz” diye konuştu.
Koalisyondaki varlık yöneticileri toplam 57 trilyon dolarlık varlığa ilişkin finansal kararlar alıyor. Bankalardan 63 trilyon dolar ve emeklilik fonları gibi kurumlardan da 10 trilyon dolar Glasgow’da verilen taahhütle net sıfır emisyon hedefl erini destekleyecek bir fonlama yapma sözü vermiş oldu. Gfanz’a üye olan finans grupları arasında HSBC, Bank of America ve Santander gibi devler yer alıyor.
Şu anda 130 trilyon doların sadece yüzde 35’i temiz
Finansal düşünce kuruluşu Carbon Tracker Initiative’in kurucusu ve Gfanz’ın danışma komitesinin bir üyesi olan Mark Campanale, 130 trilyon dolarlık varlığın bugün net sıfır hedefl eriyle uyumlu olmadığını, ancak hedefin bu varlıkların emisyonların net sıfır düzeyine indirilmesi hedefiyle önümüzdeki dönemde uyumlu hale getirilmesi olduğunu söyledi. Campanale, fosil yakıt projelerinin genişletilmesine dahil olan hiçbir grubun net sıfıra giden bir yolda olduğunu iddia edemeyeceğini de sözlerine ekledi.
Gfanz’ın açıkladığı toplam sermaye büyüklüğü, finansal hizmetler sektörünü takip eden bazı iklim kampanyacıları tarafından şüpheyle karşılandı. Bank on Our Future kampanya ağı stratejisti Becky Jarvis, iklim taahhütlerinin “çok geniş, ancak çok sığ” olduğunu söylüyor.
Gfanz’a kaydolan varlık yöneticilerinin şimdiye kadar toplam varlıklarının sadece yüzde 35’ini net sıfır hedefl erine yönelik olarak ayırdığını belirten Jarvis, “Bu yeşil finans değil, finansörlerin fosil yakıtların genişlemesinde büyük çıkarları olduğu sürece, iklim değişikliğiyle mücadeleye en ufak bir şekilde adanmış değil” dedi.
Şüpheyle karşılayanlar da var: Taahhütlerde fosil kelimesi geçmiyor
Finans gruplarının kısa vadede fosil yakıt şirketlerini desteklemeye devam etmelerine izin vermekle eleştirilen Gfanz koalisyonunun başkanı Carney, kömür finansmanına ilişkin de bir çağrı yaptı. Carney, finans kuruluşlarını kömür finansmanını aşamalı olarak durdurmaya ve “IEA’nın net sıfır analizinin etkilerini” ele almaya çağırdı, ancak bu çağrı Gfanz anlaşmasını imzalayan kuruluşlar için bir yükümlülük teşkil etmiyor.
Gfanz, iklim kampanyacıları tarafından da, bünyesindeki finansal grupların yakın vadede fosil yakıt şirketlerini desteklemeye devam etmesine izin verdiği için eleştiriliyor. Stand.earth iklim finansmanı direktörü Richard Brooks, “Bu duyuru da ortadaki büyük sorunu bir kez daha görmezden geliyor” dedi. “Net Sıfır kulüplerinden gelen bu yeni açıklamada F (fosil) kelimelerin adı bile geçmiyor. Eğer finansal kurumlar kömür, petrol ve doğalgaz şirketlerini fonlanamaya son vermezse, küresel ısınmayı 1,5 derecenin altında tutamayız” diyor.
Gfanz, IEA’in “fosili bitir” önerisine karşı çıkıyordu
Financial Times geçtiğimiz ay, Gfanz’a üye olan bankaların, Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) tarafından ortaya konan “fosil finansmanını hemen durdurmayı amaçlayan” yol haritasına karşı çıktıklarını ortaya çıkarmıştı. IEA’nın şimdiye kadar sera gazı emisyonlarını azaltmak için oluşturulan en net yol haritasındaki önerisi bankaların bu yıldan başlayacak şekilde tüm yeni petrol, gaz ve kömür keşif projelerine finansmanı durdurmasıydı.
Michael Bloomberg Gfanz’a eş başkan oluyor
Gfanz ayrıca çarşamba günü, eski New York belediye başkanı Michael Bloomberg’in Carney’e eş başkan ve ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu’nun (SEC) eski başkanı Mary Schapiro’nun ise başkan yardımcısı olarak ittifaka katılacağını duyurdu. Grup, çalışmaları hakkında G20’nin Finansal İstikrar Kurulu’na periyodik olarak rapor verecek.
İngiltere’de şirketlere yeni zorunluluk: 2050 net sıfır yol haritasına
İngiltere Başbakanı Rishi Sunak dün yapığı açıklamada, ekim ayında açıklanan İngiliz şirketlerinin 2023’ten itibaren net sıfır emisyonlu yol haritaları yayınlamalarını zorunlu kılacak ve 2050 yılına kadar karbondan nasıl arındırmayı planladıklarını yeniden doğruladı. Ülkede bir “altın standart” geliştirmek için sektör temsilcileri, akademisyenler, düzenleyiciler ve sivil toplum gruplarından oluşan bir görev gücü oluşturulacak.
